«معرفی ماهیت واقفیان و بیان عاقبت آنان. از دیگر مواضع امام رضا (علیه السلام)، معرفی چهره ی واقعی واقفیان و بیان عاقبت و سرانجام آنان بود. این اقدام امام (علیه السلام) ضربه محکمی بر اعتبار و سابقه خوب برخی سران وقف که از بزرگان اصحاب ائمه (علیهم السلام) بودند، وارد می کرد. چنانچه گفته شد، سران وقف که معمولاً از وکلا بودند، برای انجام اموری از جمله پاسخ گویی به مردم، در غیاب امام (علیه السلام) و جمع آوری وجوهات برای امام (علیه السلام)، در شهرهای دور از ائمه (علیهم السلام)، مثل کوفه و مصر مستقر بودند.

مردم این شهرها هم به این وکلا و نمایندگان ائمه (علیهم السلام) اعتماد داشتند و شاید در وهله اول، سخنان آنان، در باب مهدویت امام کاظم (علیه السلام) را پذیرفته و یا به تردید افتاده باشند؛ ولی سخنان محکم و قاطع امام رضا (علیه السلام) که پرده از ماهیت واقعی آنان بر می داشت، می توانست راه گشای بسیار خوبی، برای مردم آن سرزمین ها باشد و آنان را از گمراهی و افتادن در دام واقفیان مصون بدارد. در ادامه دو موردی که امام (علیه السلام) به معرفی واقفیان و یا بیان عاقبت آنان پرداخته است را نقل می کنیم:

1. امام رضا (علیه السلام) در پاسخ نامه علی بن عبدالله زبیری که در نامه اش از واقفیه سؤال کرده بود، نوشت: «الواقف عاند عن الحق و مقیم علی سیئه ان مات بها کانت جهنم مأواه و بئس المصیر»؛[طوسی، اختیار معرفه الرجال، ج 2، صص755 - 756، رقم 860.] واقفی ستیزه گر و معاند حق و پایدار بر گناه است و اگر واقفی با این عقیده بمیرد، جایگاهش جهنم می باشد و جهنم بد جایگاهی است.

2. امام رضا (علیه السلام) واقفیان را که بر امامت امام موسی بن جعفر (علیهم السلام) توقف کرده و معتقد بودند که آن حضرت (علیه السلام) از دنیا نرفته، دروغ گو و حتی کافر خواند.» [رفرنس]

###